Nietypowe formy jogi
Klasyczna joga ma wiele odmian. Każda z nich różni się od siebie pozycjami, energicznością wykonywanych ćwiczeń oraz intensywnością przeżywania stanów emocjonalnych. Nie wszystkie rodzaje jogi...
O wyprawie
Włochy - Krwawe pomarańcze i miasta z popiołu – południowa Sycylia
- Kwitnące migdałowce zwiastujące początek wiosny w Dolinie Świątyń w Agrigento i relaks przy spektakularnych Schodach Turków
- Mało znany region obfitujący w zabytki wpisane na listę UNESCO: barokowe miasta Ragusa, Modica, Noto, Palazzolo Acreide, Syrakuzy, Pantalica, Dolina Świątyń w Agrigento
- Dzika przyroda nadmorskiego parku krajobrazowego Vendicari i Wybrzeża Magdaleny, krasowe wąwozy ,,miasta umarłych” Pantalica
- Unikalne doświadczenia: noclegi w typowej masserii i rodzinne warsztaty kulinarne zakończone kolacją oraz zwiedzanie manufaktury sycylijskiej czekolady w Modice
- Syrakuzy w wielu odsłonach: wyspa Ortigia, Park Archeologiczny, Caravaggio i egipskie papirusy
- Literackie, filmowe i… kulinarne ,,smaczki” dla wielbicieli komisarza Montalbano, bohatera kryminałów Andrea Camilleriego
Wycieczka na południe Sycylii - Trinacria, czyli magia ,,trójki”
Znakiem rozpoznawczym Sycylii jest trinacria – antyczny, do dziś wszechobecny na Wyspie Słońca symbol. Tworzą go trzy nogi zgięte w kolanach, biegnące wokół głowy mitologicznej Meduzy, Gorgony, którą zamiast włosów okalały wijące się węże. Spomiędzy nóg wyrastają kłosy pszenicy, będące atrybutami Demeter, bogini płodności. Są ich także trzy. Geografią Sycylii rządzi ta święta dla kultur śródziemnomorskich liczba: wyspę opływają trzy morza (Tyrreńskie, Jońskie, Śródziemne), dzielą ją trzy główne pasma górskie (Madonie, Nebrodi, Peloritani), jej kształt przypomina trójkąt równoramienny rozpostarty pomiędzy trzema przylądkami (Capo Passero, Lilibeo, Peloro). Sycylia jest największą wyspą basenu Morza Śródziemnego, dlatego najlepiej (dosłownie i w przenośni) smakować ją bez pośpiechu, wracać na nią… co najmniej trzy razy!
Tym razem invitiamo al Sud! (zapraszamy na Południe!). Wyprawa na południe Sycylii jest doskonałą okazją, żeby doświadczyć na sobie ulotnego czaru Sycylii, atmosfery, która na skutek zmian kulturowych, nieubłaganie zanika. Odwiedzimy miejsca piękne przyrodniczo, ale i ważne dla historii i kultury Sycylii, Włoch, ale także całego świata. Miejsca wciąż zbyt mało znane i rzadko odwiedzane, pomimo, że od lat obecne na liście światowego dziedzictwa ludzkości UNESCO. Popularny aforyzm mówi, że na Sycylii płacze się trzy razy: kiedy się przyjeżdża (z zachwytu nad jej pięknem), kiedy się odjeżdża (z żalu) i po powrocie – z tęsknoty… lub niekiedy, gdy się stanie na wagę (tak smacznie się tu je)…
Wyprawa jest zwieńczeniem naszych wcześniejszych programów: na północno-zachodnią część wyspy Magiczna Sycylia lub górski trekking Dzikie wybrzeża Sycylii orazpółnocno-wschodnią Sycylię Wulkany Sycylii. Trzy strony, trzy podróże, trzy przygody, po których nikt nie zaprzeczy, że ta niezwykła wyspa stała się jego miłością.
Val di Noto, czyli błyszczące w słońcu diamenty zrodzone z popiołu
Południowo-wschodnia część wyspy, której perłami są m.in. Agrigento i Syrakuzy, jest nazywana grecką Sycylią. Wizyta tu to prawdziwa uczta dla ducha, zwłaszcza dla wielbicieli dziedzictwa antyku i jego współczesnych interpretacji (jak fascynujące rzeźby Igora Mitoraja w Dolinie Świątyń w Agrigento). Miasta historycznego regionu Val di Noto (jednej z trzech prowincji, na które podzielona była wyspa od IX do XIX w.): Ragusa, Modica, Noto, Scicli, Palazzolo Acreide, wyróżnia architektura w oryginalnym, cenionym przez historyków i koneserów sztuki, stylu baroku sycylijskiego. W 1693 r. region ten znalazł się w epicentrum katastrofalnego w skutkach trzęsienia ziemi, które pochłonęło 54 miasta, 300 wsi i ponad sto tysięcy ludzkich istnień. Jednak to co sycylijska ziemia zabrała, musiało być oddane. Niemal natychmiast rozpoczęto odbudowę. Miasta, niczym mitologiczny feniks odradzały się z popiołów. Także dosłownie, bo do ich wznoszenia wykorzystano miękki ale trwały tuf wulkaniczny. I tak narodził się barok sycylijski – wydobyty z gorzkiej przeszłości, pełen dumnego piękna. Jak sama Wyspa. Odbudowa miast regionu Val di Noto była ogromnym przedsięwzięciem, a wysoki poziom artystyczny wzniesionych budowli przyniósł renomę szczytowego osiągnięcia stylu późnego baroku w Europie. Aż osiem miast, które znajdują się na tym historycznym obszarze, wpisano na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Stosunkowo niewielki region obfituje więc w miejsca, które mogą się poszczycić tym szczególnym wyróżnieniem.
Sycylia komisarza Montalbano
Kto z nas – miłośników włoskich kryminałów – w długie zimowe wieczory, nie przenosił się wyobraźnią po oblanego słonecznym żarem portowego miasteczka na Sycylii (nieistniejącej) Vigaty i z zacięciem śledził perypetie komisarza tamtejszej policji, rozwikłującego skomplikowane kryminalne łamigłówki, które tylko przypadkiem mogą się wydać zbieżne z rzeczywistością? Ale powieści o komisarzu Montalbano to coś znacznie więcej niż dreszcz literackich emocji. Dzięki wyprawie zrealizujemy przynajmniej niektóre z tych kulinarnych marzeń, które rozbudzają w nas opisy kolejnych rarytasów przygotowanych przez Adelinę czy słynne barweny popijane winem w restauracji u Enzo… Poznamy smaki niespotykane nigdzie indziej we Włoszech. Kto dzięki serialowi na podstawie kryminałów Andrea Camilleriego zapragnął zobaczyć niezwykłe fasady barokowych pałaców i kościołów południa Sycylii, ruiny przetwórni tuńczyka w Vendicari, zamek Donnafugata albo rzucić się w morze kraulem z plaży, przy której stoi filmowa willa Montalbano, będzie miał do tego sposobność. Nasza wyprawa stworzy możliwość doświadczenia miejsc związanych z komisarzem Salvo Montalbano ale nienachalnie, trochę przy okazji. Z pewnością jednak zachęci nowych czytelników, nawet tych, którzy jeszcze nie wiedzą, że są wielbicielami sycylijskich kryminałów Andrea Camilleriego (wydawanymi w Polsce przez Noir sur Blanc).
Program
Dzień 1 Benvenuti al Sud!
Przelot z Warszawy Modlin/Krakowa do Katanii. Przejazd na południe Sycylii na nocleg do Agrigento (ok. 2,5 h). Miasto to zostało ogłoszone Stolicą Włoskiej Kultury w 2025 r. (Capitale Italiana della Cultura 2025).
Dzień 2 Od potęgi antyku po ukryty skarb piratów
Po śniadaniu udamy się na poszukiwanie greckiej przeszłości antycznego miasta Akragas, do najbardziej znanego na Sycylii Parku archeologicznego Dolina Świątyń (UNESCO). Czeka nas pełna niespodzianek wędrówka wśród doryckich świątyń i kwitnących (wiosną) migdałowców. Większość świątyń pochodzi z okresu największego rozkwitu miasta, z V w. p.n.e. Grecy na Sycylii budowali świątynie z większym rozmachem niż w samej Grecji. Dziś zachwycają one nie tylko wielkością, ale i dobrym stanem zachowania. Odwiedzimy też ,,rajski" zakątek doliny, ogród Kolymbetra, założony w V w. p.n.e. Rosną w nim cytrusy, migdały, pistacje i wiekowe drzewa oliwne. Tłem dla romantycznych ruin jest z jednej strony Morze Śródziemne, a z drugiej ciasna, labiryntowa zabudowa średniowiecznej starówki, pełna magicznych zaułków, kościołów, pałaców. Tam posilimy się przed udaniem się na relaks przy spektakularnych klifach. Na plaży wzdłuż wybrzeża Realmonte, na zachód od Agrigento, wyrasta z morza śnieżnobiały monolit, który przypomina wysokie schody. To bardzo fotogeniczny cud natury. Nazwa Schody Turków (Scala dei Turchi) odnosi się do najazdów pirackich dokonywanych w średniowieczu. Miejsce mogło dawać korsarzom schronienie przed sztormami, gdyż był to najbezpieczniejszy odcinek wybrzeża w okolicy, gdzie mogli spokojnie przybić do brzegu. Schody Turków stały się atrakcją turystyczną zarówno ze względu na osobliwość geologiczną skały marglowej, jak i w wyniku popularności, jaką zdobyły we Włoszech dzięki kryminałom urodzonego w pobliskim Porto Empedocle Andrei Camilleriego, w których często się pojawiają. Po plażowaniu czeka nas dłuższy przejazd (ok. 3 h) do gospodarstwa agroturystycznego w okolicy Scicli, w którym będziemy gościć kolejne cztery noce. Będzie ono naszą bazą wypadową do eksploracji najbliższej okolicy.
Czas wędrówki po Dolinie Świątyń: ok. 3 godziny | Suma zejść: ok 45 m | Suma podejść: ok 120 m | Długość trasy: ok. 3 km
Dzień 3 W krainie pomidorków i tuńczyków
Od razu po śniadaniu udamy się na wędrówkę przez położony nieopodal park krajobrazowy Vendicari. Trasa prowadzi od dawnej przetwórni tuńczyka i wieży Vendicari, z widokami na turkusowe morze, piaszczyste plaże i kąpieliska w skalistych zatokach, pośrod stawów zamieszkiwanych przez rozliczne ptactwo, które będziemy mogli w ciszy obserować z czatowni ornitologicznych (warto zabrać lornetkę!). Żyją tu także żółwie caretta caretta i kraby nazywane zjawą (gdyż potrafią niezwykle szybko zniknąć z pola widzenia – uciekają z prędkością ponad 20 km/h stosując nagłe zwroty i zmiany kierunku). Wiosną będziemy podziwiać florę tego obszaru w pełnym rozkwicie. Dojdziemy do urokliwej zatoczki Calamoche. Po odpoczynku na plaży przejedziemy na starówkę Noto. Noto znaczy po włosku "znany”. Miasto odbudowane po trzęsieniu ziemi w 1693 r. słynie z kwiatowych dywanów układanych na powitanie wiosny oraz pysznych migdałów. Noto jest często nazywane ogrodem ze skały. Wszystkie elementy architektoniczne, harmonijnie ze sobą połączone, tworzą doskonałe miasto barokowe. Tamtejsze budynki powstały z tufu wulkanicznego – skały, która w słońcu przybiera miodowy kolor, pięknie kontrastujący z błękitem sycylijskiego nieba. Najbardziej okazałym zabytkiem jest stojąca na szczycie szerokich schodów katedra św. Mikołaja, której dokładniej się przyjrzymy. Odwiedzimy też jeden z najpiękniejszych zakątków Noto – biegnącą w górę via Nicolaci, wzdłuż której będziemy podziwiać barokowe balkony podtrzymywane przez maszkarony, lwy, syreny, rumaki... Będziemy mogli zaopatrzeć się w produkty z tuńczyków i pomidorków w firmowym sklepie Campisi Conserve Marzamemi (dzialającym od 1854 r.). Po dokonaniu trudnego wyboru między granitą, gelato, cannolo czy paste di mandorla w historycznym barze (działającym od 1892 r.) wrócimy do gospodarstwa agroturystycznego, gdzie weźmiemy udział w rodzinnych warsztatach kulinarnych. Wszystko, co sami przygotujemy, zjemy na kolację!
Czas wędrówki po rezerwacie Vendicari: 2 godz. | Suma zejść: 22 m | Suma podejść: 0 m | Długość trasy: ok. 8 km
Dzień 4 Śladami komisarza Montalbano
Dziś będziemy zajadać się czekoladą z najstarszej manufaktury na Sycylii (działającej od 1880 r.)! Co więcej – odwiedzimy laboratorium w Modice, stolicy sycylijskiej czekolady, w którym prześledzimy drogę od ziarenka kakao po tabliczkę czekolady. Poznamy tajniki jej wytwarzania – dlaczego nie roztapia się na sycylijskim słońcu? I co łączy ją z Meksykiem? Aby spalić energię, której dostarczy nam czekolada, wespniemy się po schodach do najważniejszych zabytków – kościołów św. Piotra i św. Jerzego. Po doświadczeniu uroków Modiki przejedziemy do sąsiedniej Ragusy. W położonej na wzgórzach Ragusie można się zgubić w labiryncie wąskich ulic, cichych zaułków i placyków, bram, pasaży i schodów. Co krok mija się tu nadgryzione zębem czasu fasady barokowych kościołów i pałaców, kamienice o balkonach z balustradami z kutego żelaza, spod których zerkają ironiczne maszkarony. Miasto było scenerią wielu filmów, jak Rozwód po włosku, Chaos braci Tavianich, czy serialu Komisarz Montalbano. Podążając tropem filmowym pojedziemy także do neogotyckiego zamku Donnafugata z pięknym parkiem, siedziby ostatniej arystokracji sycylijskiej, a na wieczorną passeggiatę do Punta Secca, osady z latarnią morską, filmową willą Montalbano i restauracją u Enzo… Na nocleg wrócimy do gospodarstwa agroturystycznego.
Dzień 5 Wędrówka do źródeł cywilizacji - Pantalica
Choć słowo nekropolia może niektórych odstraszać, wędrówka przez krasowe wąwozy rzek Anapo i Calcinara w górach Iblei, z widokiem na wszechobecne tu jaskinie-grobowce jest fascynująca, nie tylko ze wglądu na archeologię ale i piękno dzikiej przyrody. Nekropolia Pantalica (wpisana na listę UNESCO wraz z Syrakuzami) to niezwykłe ,,miasto umarłych” na które składa się ponad pięć tysięcy grot wykutych na różnych wysokościach w skale wapiennej. Tworzą one największe tego typu cmentarzysko w Europie i są jednymi z najstarszych na świecie. Obszar ten był zamieszkiwany na długo zanim na Sycylii pojawili się koloniści z Grecji, od XIII w. p.n.e. Czekają na nas niezwykłe panoramy, które będziemy podziwiać z rozmieszonych na różnych poziomach punktów widokowych. Część trasy prowadzi dawną trasą kolejową, obok stacyjki, którą odwiedził niegdyś król Wiktor Emanuel III, przez tunele, wzdłuż wijącej się rzeki Anapo. To nad nią urządzimy sobie piknik. W drodze powrotnej wstąpimy do mało znanego, a bardzo ciekawego miasteczka Scicli, w pobliżu którego mieszkamy. Może się ono poszczycić aż sześcioma zabytkami na liście UNESCO, usytuowanymi przy jednej ulicy (via Francesco Penna). Udamy się na poszukiwanie ukrytych skarbów tego miejsca, jak bardzo rzadki wizerunek Chrystusa ,,w sukience". Z chętnymi zwiedzimy ,,komisariat Vigaty", czyli plan filmowy serialu o komisarzu Montalbano, mieszczący się w tutejszym ratuszu miejskim (biuro komisarza, pokój Catarelli, pokój wice kwestora). Na nocleg wrócimy do gospodarstwa agroturystycznego.
Czas wędrówki: ok. 3 godzin | Suma zejść: 220 m | Suma podejść: 230 m | Długość trasy: ok. 5 km
Dzień 6 Klify wybrzeża Magdaleny i ,,Wyspa Przepiórek” Ortigia
Po śniadaniu opuścimy gospodarstwo agroturystyczne i przed dojazdem do Syrakuz wybierzemy się jeszcze na spacer po Wybrzeżu Magdaleny. Odwiedzimy półwysep Plemmirio o urozmaiconej rzeźbie terenu. Jego wizytówką są niezwykłe wapienne klify, w których zatopione są skamieniałe muszle św. Jakuba. Ich obecność wskazuje na to, że poruszamy się po dnie dawnego morza. Po południu dotrzemy do Syrakuz. Jak mówił znany fizyk z Trapanii Antonino Zichichi ,,Sycylia to nie tylko ziemia mafii, ale i ziemia Archimedesa”. Miasto słynnego wynalazcy ma bardzo dużo do zaoferowania. Dziś skupimy się na malowniczo położonej starówce na wyspie Ortigii – kolebce Syrakuz. Wyspa Przepiórek (od gr. oryx) zajmuje mniej niż 1 km². Na tej niewielkiej przestrzeni skoncentrowana jest ogromna liczba zabytków: świątynia Apolla, fontanna Diany, niezwykła katedra zbudowana na greckiej świątyni, źródło Aretuzy z papirusami, zamek generała Maniace. Dzięki noclegowi w Syrakuzach będziemy mogli eksplorować miasto także wieczorem.
Czas wędrówki: ok. 2,5 godziny | Suma zejść: 5 m | Suma podejść: 45 m | Długość trasy: ok. 5,5 km
Dzień 7 Caravaggio, Neapolis i czas wolny w Syrakuzach
Przed nami dzień pełen wrażeń! Zaczniemy go do od spaceru do kościoła św. Łucji przy Grobie, do którego Caravaggio stworzył podczas swojej ucieczki jeden z ostatnich obrazów, przedstawiający pogrzeb św. Łucji. Poznamy historię patronki Syrakuz Św. Łucji, która do dziś jest żywo czczona przez mieszkańców. Poznamy też tragiczną historię jej oczu – dlaczego jest patronką okulistów, i co dziś nazywamy "oczami św. Łucji”. Następnie przejdziemy w stronę Obszaru Archeologicznego Neapolis. Cienia poszukamy w Rajskich Kamieniołomach, gdzie wśród skał i jaskiń rosną egzotyczne drzewa: pomarańcze, cytryny, niespliki, fikusy i magnolie. Będziemy mogli sprawdzić akustykę groty w kształcie ucha osła, którą malarz Caravaggio nazwał podczas swojej wizyty w mieście Uchem Dionizjusza. Caravaggio był pod takim jej wrażeniem, że w jaskini umiejscowił scenę swojego obrazu ,,Pogrzeb św. Łucji”. W Neapolis oprócz ołtarza ofiarnego Hierona II i amfiteatru rzymskiego zasiądziemy na stopniach jednego z największych teatrów greckich, jakie zachowały się do naszych czasów (największego na Sycylii). Spektakle są w nim wystawiane do dziś (być może zobaczymy jakieś elementy współczesnych dekoracji). Po południu każdy będzie mógł wybrać coś dla siebie z szerokiej oferty kulturalnej miasta lub po prostu odpocząć, iść do restauracji czy zrobić zakupy. Będzie można zwiedzić indywidualnie jedno z największych na Sycylii muzeów archeologicznych im. Paola Orsiego. Jego najważniejszym eksponatem jest Wenus wyłaniająca się z fal. XIX-wieczny francuski pisarz Guy de Maupassant, kiedy zobaczył jej fotografię, zakochał się w niej jak w prawdziwej kobiecie (mimo że brakuje jej głowy i ramienia). Tylko aby ją zobaczyć, wybrał się w podróż na Sycylię. Być może niektórzy wybiorą zwiedzanie Galerii Regionalnej w Pałacu Bellomo na Ortigi ze słynnym obrazem XV-wiecznego malarza Antonella da Messina Zwiastowanie. Może kogoś zainteresuje Muzeum teatru marionetek sycylijskich, Muzeum papirusu… a może nowoczesne Sanktuarium Płaczącej Madonny w kształcie kropli łzy?
Dzień 8 Pożegnanie z Syrakuzami
Po śniadaniu, przed wyjazdem do Katanii (jeżeli warunki atmosferyczne na to pozwolą), wybierzemy się w rejs łodzią po rzekach Ciane i Anapo (ok. 45 min.). Brzegi Ciane to jedyny obszar w całej Europie, gdzie można zobaczyć dziko rosnące trzciny papirusowe. Spróbujemy je wypatrzeć! Według mitologii w miejscu, gdzie bierze początek źródło rzeki, Hades porwał do podziemi Persefonę, czego świadkiem była nimfa Ciane. Trzcina papirusowa rośnie nad rzeką Ciane od ok. III w. p.n.e. Oprócz tego siedliska w stanie naturalnym można ją spotkać tylko w Egipcie. Roślina była prezentem dla tyrana Syrakuz Hierona II od władcy Egiptu. W szumie wód można ponoć usłyszeć echo płaczu nimfy Ciane (nazwa z gr. cyanos oznacza też ciemnoniebieski). Jeżeli czas przed wylotem pozwoli, odwiedzimy plac katedralny w Katanii. Po południu wyruszymy na lotnisko do Katanii, skąd wrócimy do Krakowa.
Warunki
Cena obejmuje:
- Transport: przelot Kraków-Katania-Kraków; transport na miejscu (autokar lub bus)
- Zakwaterowanie: 7 noclegów w pokojach 2 i 3 os. (1 nocleg w hotelu/pensjonacie w Agrigento, 4 noclegi w gospodarstwie agroturystycznym w Scicli, 2 noclegi w hotelu/pensjonacie w Syrakuzach)
- Wyżywienie: 7 śniadań
- Warsztaty kulinarne zakończone kolacją
- Opiekę przewodnika
- Ubezpieczenie: KL do 30 000 EUR | NNW do 15 000 PLN | BP do 1000 PLN
- Składki: TFG - 10 PLN, TFP - 10 PLN
- Podatek VAT
Cena nie obejmuje:
- Wyżywienia poza 7 śniadaniami i 1 kolacją po warsztatach kulinarnych (możliwość skorzystania z restauracji lub barów: ok. 20–30 EUR/dzień)
- Możliwość wykupienia pakietu 3 kolacji w gospodarstwie agroturystycznym (przystawka, pierwsze i drugie danie, deser, woda i wino domowe) - za dopłatą 400 PLN
- Koszty uczestnictwa w programie: bilety wstępu do parków archeologicznych, obiektów, rejs statkiem, wizyta w wytwórni czekolady, opłaty klimatyczne i parkingowe: ok. 100 EUR
Liczba uczestników: 12 - 20 osób
Sugerujemy wykupienie pakietu 3 kolacji w gospodarstwie agroturystycznym Le Chiuse di Guadagna za dopłatą 400 PLN. Są to bardzo smaczne, domowe dania tradycyjnej kuchni sycylijskiej. Kolacja składa się z przystawki, pierwszego i drugiego dania oraz deseru, woda i wino domowe w cenie. Zalecamy wykupienie obiadokolacji, ponieważ w okolicy nie ma w pobliżu restauracji.
