O wyprawie
Spitsbergen - wiosna w Arktyce
- Ptaki Arktyki: alczyki, turkany, mewy modrodziobe
- Ssaki: lisy polarne, renifery, wieloryby
- Stolica Longyearbyen: bank nasion, muzeum Svalbardu
- Opcjonalnie: Rejs morski do klifów z koloniami ptaków
- Opcjonalnie: Rejs do górniczego miasta Pyramiden
Spitsbergen - największa wyspa norweskiego archipelagu Svalbard, to najbliższa nam i najbardziej znana część Arktyki. Jej nazwa, nadana czterysta lat temu przez holenderskiego żeglarza Willema Barentsa, oznacza "krainę ostrych gór" - i świetnie oddaje niezwykły krajobraz tych ziem. Zbocza monumentalnych, sięgających nawet 1700 metrów nad poziom morza gór są wygładzone przez lodowce, które pokrywają znaczną część lądu. Schodząc do otaczających wyspę wód Oceanu Arktycznego tworzą charakterystyczny dla rejonów podbiegunowych widok sunących w błękitnej toni gór lodowych. Niskie temperatury i zapadające na zimowe miesiące ciemności sprawiają, że warunki do życia są tu bardzo trudne. Wizyta u progu krótkiego polarnego lata pokaże nam, jak wiele roślin i zwierząt mimo to potrafi znaleźć tu swą ekologiczną niszę.
Eksplozja życia
Lato w Arktyce jest krótkie, ale intensywne! W tundrze kwitną krzewinki, torfowiska bieleją wełnianką, odnajdziemy też kwiat będący symbolem regionu - mak svalbardzki. Na północne lęgowiska każdego lata przybywają tysiące wędrownych ptaków, m.in siewkowate: piaskowce, biegusy zmienne i morskie, płatkonogi szydło- i płaskodziobe. Spotkamy także znane z najdłuższych w ptasim świecie wędrówek rybitwy popielate, które wyjątkowo odważnie bronią dostępu w pobliże swych gniazd. Na przybrzeżnych estuariach i w dolinach rzek liczne są ptaki wodne: kaczki i gęsi, w tym rzadkie u nas: gęś krótkodzioba i bernikla białolica. Na wybrzeżu będziemy mieli szansę zobaczenia północnych gatunków mew: polarnej, obrożnej, różowej, być może także modrodziobej. Odwiedzimy pełne hałasu, wielotysięczne kolonie alkowatych, gdzie największą atrakcją będzie dla nas niewielki alczyk. Ze ssaków zobaczymy foki, renifery, natomiast w okresie letnim mało prawdopodobne jest spotkanie z niedźwiedziem polarnym - mimo to podczas wycieczek w teren będziemy zaopatrzeni w odpowiednie środki bezpieczeństwa.
Góry i lodowce
Mając przed oczami surowy krajobraz Spitsbergenu trudno uwierzyć, że w dawnych epokach tereny te porastała bujna roślinność. W dzisiejszych czasach jedynym tego dowodem są pokłady węgla kamiennego oraz liczne skamieniałości. To właśnie węgiel był magnesem, który w XX wieku przyciągnął tu ludzi na większą skalę. Obecnie opłacalność wydobycia bardzo spadła - zobaczymy porzucone instalacje kopalniane, odwiedzimy również wyludnione poradzieckie miasto, w którym mieszkali górnicy. Z pokładu statku obejrzymy też błękitne klify schodzących do morza lodowców, a przy odrobinie szczęścia będziemy świadkami cielenia się lodowca, kiedy to polarną ciszę nagle zakłóca potężny huk walących się do morza mas lodu...
Program
Dzień 1 Przelot do Longyearbyen
Przelot do Longyearbyen, zakwaterowanie.
Dzień 2 Delta rzeki Longyear, miasteczko Longyearbyen
Poranna wyprawa w deltę rzeki Longyear. Obserwacje przyrodnicze fok oraz ptaków takich jak edredony, lodówki, mewy blade, polarne, trójpalczaste, wydrzyki ostrosterne. Być może uda się również zobaczyć mewy obrożne i różowe. Popołudniowe zwiedzanie Longyearbyen: muzeum Svalbardu, domu gubernatora, starego cmentarza i kościoła. Wyprawa w poszukiwaniu maku svalbardzkiego, który jest kwiatem - symbolem archipelagu.
Dzień 3 Dolina Adventdal i fiord Adventfjord
Obserwacje przyrodnicze w dolnej części doliny Adventdal, w delcie rzeki oraz na wodach Adventfjordu. W delcie w okresie przelotów spotkać można 70 gatunków wędrownych ptaków, w tym 23 gatunki ptaków siewkowatych, które zatrzymują się tutaj w okresie wędrówki na północ. Miejsce to od maja do lipca jest terenem lęgowym rybitw popielatych i płatkonogów: szydłodziobego i płaskodziobego. Spotkamy tutaj również lodówki, edredony, biegusy morskie, sieweczki obrożne. Czasami spotyka się tutaj zalatujące mewy kanadyjskie. Czerwiec to również okres, gdy zalatują tutaj z lodowców mewy modrodziobe. Rozległa górna część podmokłej doliny to miejsce występowania bogatej flory i fauny. Miejsce gniazdowania: nurów rdzawoszyich, gęsi krótkodziobych, płatkonogów szydłodziobych i płaskodziobych, sieweczek obrożnych, wydrzyków ostrosternych, biegusów morskich, turkanów. Bogata flora z charakterystyczną roślinnością w postaci łanów: knieci górskiej, mącznicy alpejskiej, modrzewnicy północnej. Spotkamy ponadto dwa gatunki rosiczek: długolistną i okrągłolistną. Cały teren porasta wierzba lapońska dodając uroku tej tundrowej krainie. Dolina jest miejscem treningu i hodowli psów używanych do zaprzęgów zimą. Kilka takich specjalnych miejsc uda nam się odwiedzić. Dodatkową atrakcją będzie wjazd na punkt widokowy, z którego rozciąga się rozległy widok na okolice Longyearbyen - przy dobrej widoczności zobaczymy wszystkie miejsca odwiedzone
Dzień 4 Laguna Hotellneset, dolina Bjørndalen, światowy bank nasion
Obserwacje przyrodnicze wokół lagun Hotellneset - niewielkich jeziorek, które powstały podczas budowy lotniska w latach 1973-1975. Jest to miejsce występowania kilku gatunków ptaków blaszkodziobych: bernikli białolicych, cyraneczek, rożeńców, czernic. Gniazdują tutaj ponadto płatkonogi płaskodziobe, piaskowce, biegusy zmienne i morskie. Cała okolica rozbrzmiewa głosem atakujących ze wszystkich stron rybitw popielatych, których kolonia lęgowa corocznie liczy 150 par. Zwiedzanie ujścia rzeki Bjørndalselva i doliny Bjørndalen. Wąska dolina z ujściem rzeki, to miejsce występowania bogatej flory i fauny. Gniazdują tutaj śnieguły i biegusy morskie, zobaczyć można również zalatujące z pobliskiej kolonii alczyki. Ujście rzeki jest miejscem zatrzymywania się ptaków siewkowatych. Bogata wiosną flora z takimi gatunkami północnymi jak: dereń szwedzki, dzwonek rozpierzchły, firletka alpejska, jaskier lodownikowy, pełnik europejski i inne. Po zakończeniu obserwacji przejazd do tzw. światowego banku nasion, z którego rozciąga się widok na Isfjord.
Dzień 5 Wyprawa statkiem do miasta górniczego Pyramiden, lodowiec Nordenskjölda
Dla chętnych wyprawa statkiem na drugą stronę Isfjordu do poradzieckiego miasta górniczego Pyramiden, zwiedzanie opustoszałej osady. Po drodze czoło lodowca Nordenskjölda oraz obserwacje przyrodnicze (ptaki, foki, być może niedźwiedzie polarne lub morsy) wokół jęzorów lodowców schodzących do fiordu. Osoby, które nie płyną mogą wybrać się na inny rejs lub do innych ciekawych miejsc w obrębie Longyearbyen.
Dzień 6 Rejs do kolonii ptaków, powtórka najciekawszych miejsc
Dla chętnych fakultatywna wyprawa łodzią do klifu Fuglefjella. To miejsce gniazdowania symbolu ornitologicznego Archipelagu Svalbard: alczyka. Gniazdują tu też maskonury i nurniki. W drodze powrotnej odwiedzimy położone nad fiordem zabudowania dawnej osady Hiorthamn. Tego dnia odwiedzimy ponownie najciekawsze miejsca obserwacji ptaków, poszukamy mewy modrodziobej, będziemy mieli ponownie okazję do fotografowaia z bliska arktycznych kaczek turkana i edredona. Wieczorem lub rano kolejnego dnia wylot do Polski.
Dzień 7 Przelot powrotny do Polski
Przelot powrotny do Polski.